Ελευθερία Τύπου: Η ντροπή μιας χώρας που υποκλίνεται στη σιωπή
Η ελευθερία του Τύπου δεν είναι πολυτέλεια. Είναι θεμέλιο της δημοκρατίας. Είναι η ανάσα μιας κοινωνίας που θέλει να βλέπει καθαρά, να κρίνει, να αμφισβητεί και να προοδεύει. Και όμως, στην Ελλάδα του 2025, αυτό το θεμέλιο έχει ραγίσει – και η ρωγμή δεν είναι απλώς συμβολική, είναι ντροπιαστικά μετρήσιμη.
Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου. Όχι απλώς χαμηλά. Τελευταία. Πιο κάτω κι από την Αλβανία, που βρίσκεται στην 80ή θέση. Η εικόνα είναι αμείλικτη: μια χώρα μέλος της Ε.Ε., με συνταγματικές δεσμεύσεις για την ελευθερία της έκφρασης, ξεφτιλίζεται διεθνώς για την καταπάτηση ενός από τα πιο θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Σημαίνει δημοσιογράφους που απειλούνται, που εκφοβίζονται, που δολοφονούνται χωρίς δικαιοσύνη. Μέσα ενημέρωσης που λειτουργούν σαν φερέφωνα της εξουσίας, με ελεγχόμενη πληροφόρηση και στρατευμένα δελτία ειδήσεων. Κρατικές διαφημίσεις που μοιράζονται με αδιαφάνεια για να εξαγοράσουν σιωπές. Σημαίνει μια κοινωνία που δέχεται την προπαγάνδα σαν ενημέρωση και την αυτολογοκρισία σαν επαγγελματισμό.
Δεν είναι απλώς “κακή επίδοση”. Είναι θεσμική αποσάθρωση, είναι ηθική κατάρρευση. Όταν μια χώρα επιλέγει να θυσιάσει την ανεξαρτησία του Τύπου στο βωμό της πολιτικής εξυπηρέτησης, δεν υπονομεύει απλώς τους δημοσιογράφους – υπονομεύει τη Δημοκρατία την ίδια.
Δεν είναι απλώς “μια θέση στην κατάταξη”. Είναι μια κραυγή ντροπής που μας φωνάζει: Ξυπνήστε. Μιλήστε. Αντιστέκεστε.
Γιατί χωρίς ελεύθερο Τύπο, δεν υπάρχει ελεύθερη κοινωνία. Και χωρίς ελεύθερη κοινωνία, δεν υπάρχει Ελλάδα. Μόνο το κουφάρι της.
Αντιδρώντας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απορρίπτει τις κατηγορίες ως «συκοφαντία» και επικαλείται την Ετήσια Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου, η οποία, όπως τονίζει, αξιολογεί θετικά την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Έκθεση αναγνωρίζει την πρόοδο σε ζητήματα διαφάνειας και νομοθετικής ενίσχυσης των μέσων ενημέρωσης, όπως η σύσταση Μητρώων για τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και η εξασφάλιση διαφανούς κατανομής κρατικής διαφήμισης. Υπογραμμίζει, επίσης, ότι η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε κατάργηση της απλής δυσφήμισης και έχει θεσπίσει νέο, διαφανές σύστημα επιλογής διοικήσεων για την ΕΡΤ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ μέσω ΑΣΕΠ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ απάντησε με σκληρή ανακοίνωση, χαρακτηρίζοντας «κακόγουστο αστείο» τον ισχυρισμό πως η κυβέρνηση υπερασπίζεται την ελευθεροτυπία. Παράλληλα, έθεσε μια σειρά ερωτημάτων προς την κυβέρνηση για θέματα όπως ο ρόλος της ΕΥΠ στην παρακολούθηση δημοσιογράφων, οι διορισμοί στην ΕΡΤ, οι αγωγές κατά δημοσιογράφων και οι επιθέσεις εναντίον φωτορεπόρτερ σε διαδηλώσεις. Επικαλείται μάλιστα τις διαπιστώσεις των «Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα», σύμφωνα με τις οποίες η Ελλάδα βρίσκεται σε «συστημική κρίση» όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου από το 2021 και κάνει λόγο για «6 χρόνια διακυβέρνησης-ντροπής χωρίς σύνορα».
Η δημόσια σύγκρουση φέρνει στο προσκήνιο δύο αντικρουόμενες αναγνώσεις της κατάστασης του Τύπου στη χώρα: από τη μία, μια εικόνα προόδου και θεσμικής ενίσχυσης· από την άλλη, μια εικόνα αυξανόμενου ελέγχου, περιορισμών και καταστολής απέναντι στη δημοσιογραφική λειτουργία
