Το νέο κανονιστικό πλαίσιο για το μεταναστευτικό αποτελεί βασική προτεραιότητα στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη. Όπως επισημαίνει, ο πυρήνας της νέας πολιτικής εστιάζει στις επιστροφές των παράνομων μεταναστών, είτε πρόκειται για εξαναγκασμένες είτε για οικειοθελείς αποχωρήσεις. Αυτή η προσέγγιση καθιστά αναγκαία τη δημιουργία ενός επικαιροποιημένου και αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου, ικανού να καλύψει τις νέες απαιτήσεις της ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Ο κ. Βορίδης σημειώνει ότι η μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα έχει περάσει από διαφορετικές φάσεις, τονίζοντας τις ιδεολογικές διαφορές που χαρακτήρισαν τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Ειδικότερα, αναφέρεται στην περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, όπου –όπως λέει– επικρατούσε η λογική των ανοιχτών συνόρων και η διαχείριση επικεντρωνόταν κυρίως στην ένταξη των μεταναστών, μια αντίληψη που, όπως υποστηρίζει, εγκαταλείφθηκε με την αλλαγή κυβέρνησης. Ο υπουργός υπογραμμίζει ότι οι προκάτοχοί του στη Νέα Δημοκρατία κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν έκτακτες και κρίσιμες καταστάσεις, όπως η κρίση της Μόριας, τα γεγονότα στην Ειδομένη και η μαζική πίεση που ασκήθηκε από την Τουρκία με την προσπάθεια μαζικής εισόδου μεταναστών στα σύνορα. Όπως αναφέρει, η τότε κυβερνητική διαχείριση επικεντρώθηκε στη δημιουργία ενός πιο αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου και διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, το οποίο συνεχίζει και σήμερα με στόχο τη σταθερότητα και την ασφάλεια.
Ο έλεγχος των συνόρων και η αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο της πολιτικής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας, σύμφωνα με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη. Όπως εξηγεί, η αντιμετώπιση του φαινομένου εξελίσσεται σε τρεις διακριτές φάσεις. Η πρώτη, όπως σημειώνει, ήταν το επείγον στάδιο της δημιουργίας κέντρων ελέγχου εισόδου και της αποτελεσματικής διαχείρισης των αιτήσεων ασύλου, μία διαδικασία που χαρακτήρισε ως «κολοσσιαία δουλειά». Εκεί δόθηκε το βάρος στον οργανωμένο έλεγχο, σε συνθήκες πίεσης, ώστε να περιοριστεί το χάος στα νησιά και στα σύνορα.
Στη συνέχεια, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, τέθηκε για πρώτη φορά σε δημόσια συζήτηση η ανάγκη για ενίσχυση της συνοριακής φύλαξης. Όπως τόνισε ο υπουργός, αυτό σηματοδότησε την είσοδο σε μια δεύτερη φάση, όπου υιοθετήθηκε μια πολιτική «ενεργητικής αποτροπής» με στόχο την προστασία της εθνικής κυριαρχίας. Ο έλεγχος των συνόρων, πλέον, θεωρείται πολιτική ασφάλειας και όχι απλώς μεταναστευτικό ζήτημα.
Σήμερα, η Ελλάδα και η υπόλοιπη Ευρώπη, σύμφωνα με τον κ. Βορίδη, περνούν στην τρίτη φάση: αυτή της επιστροφής. Όσοι αλλοδαποί κριθούν ότι βρίσκονται παράνομα στη χώρα, θα πρέπει να επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους. Για να γίνει αυτό πράξη, απαιτείται ένα νέο, πιο αποτελεσματικό και αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο. Ο υπουργός ήταν σαφής: όποιος παραμένει παράνομα στη χώρα πρέπει να αντιμετωπίζει συνέπειες, οι οποίες περιλαμβάνουν ποινές φυλάκισης ή διοικητική κράτηση. Ωστόσο, δίνεται η δυνατότητα αναστολής της εκτέλεσης της ποινής, υπό την προϋπόθεση ότι ο παραβάτης θα επιλέξει να αποχωρήσει οικειοθελώς.
Κλείνοντας, ο κ. Βορίδης υπογράμμισε ότι η παραμονή παράνομων μεταναστών στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτή, σηματοδοτώντας την πλήρη ευθυγράμμιση της χώρας με την ευρωπαϊκή κατεύθυνση για την επιστροφή και την αποτροπή.
Στη βία που σημειώθηκε πρόσφατα στη Νομική Σχολή Αθηνών και την Πολυτεχνειούπολη αναφέρθηκε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκης Βορίδης, τονίζοντας την ανάγκη άμεσης και ενεργητικής στάσης από τις πανεπιστημιακές αρχές. Όπως δήλωσε, το πιο κρίσιμο στοιχείο για την αποκατάσταση της ασφάλειας στους πανεπιστημιακούς χώρους είναι η απόφαση των πρυτανικών αρχών να εφαρμόσουν διοικητικά μέτρα, όπως ακριβώς συμβαίνει διεθνώς, χωρίς υπερβολές και εξαιρέσεις. Η πολιτεία, σημείωσε, έχει ήδη κάνει το βήμα της κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου, υπογραμμίζοντας ότι δεν υφίσταται πλέον καμία τέτοια μορφή προστασίας που να εμποδίζει την επέμβαση των αρχών ή την εφαρμογή των νόμων.
Ο κ. Βορίδης επισήμανε ότι τα περιστατικά βίας στα ΑΕΙ έχουν μειωθεί σημαντικά, ωστόσο στόχος της κυβέρνησης είναι η πλήρης εξάλειψή τους. Για να επιτευχθεί αυτό, δεν αρκεί μόνο η παρουσία αστυνομικών δυνάμεων ή η θεσμική κάλυψη· απαιτούνται συγκεκριμένα βήματα από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Σύμφωνα με τον υπουργό, ένα τέτοιο κρίσιμο βήμα είναι η ενεργοποίηση των πειθαρχικών κυρώσεων, ως βασικό εργαλείο για την επιβολή τάξης και την προστασία του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος.
Απορρίπτοντας τις κατηγορίες περί συγκάλυψης, ο Μάκης Βορίδης τοποθετήθηκε ξεκάθαρα για τη στάση της κυβέρνησης όσον αφορά την πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη. Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου έκανε λόγο για «άγρια πολιτική εκμετάλλευση» της υπόθεσης από την αντιπολίτευση, τονίζοντας πως το τραγικό δυστύχημα, λόγω του έντονου συναισθηματικού του βάρους, μετατρέπεται σε πεδίο μικροπολιτικής.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι η κυβέρνηση όχι μόνο δεν έχει προχωρήσει σε οποιαδήποτε ενέργεια συγκάλυψης, αλλά έχει επιδείξει πρωτοφανή θεσμική διαφάνεια. «Δεν γνωρίζω άλλη κυβέρνηση που να έχει χειριστεί τόσο ακέραια και ανοιχτά μια υπόθεση στην οποία εμπλέκεται», ανέφερε χαρακτηριστικά. Επικαλέστηκε μάλιστα την παραπομπή εν ενεργεία μέλους της κυβέρνησης στο Ειδικό Δικαστήριο, σημειώνοντας πως δεν υπάρχει προηγούμενο τέτοιας ενέργειας από κυβέρνηση που διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Με αυτόν τον τρόπο, επεδίωξε να καταδείξει ότι η διαχείριση της υπόθεσης από πλευράς της κυβέρνησης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε υπεκφυγή ούτε συγκάλυψη, αλλά πράξη θεσμικής ευθύνης.
