Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχωρά σε σημαντική σκλήρυνση του νομοθετικού πλαισίου για την παρουσία παράνομων μεταναστών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέτοντας στο τραπέζι συγκεκριμένες προτάσεις για κοινή ευρωπαϊκή διαχείριση του ζητήματος. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», η Κομισιόν καταθέτει πρόταση κανονισμού για τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφής υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν χωρίς άδεια στα κράτη-μέλη. Το πλέγμα των μέτρων συνοδεύεται από σαφώς αποτρεπτικές προβλέψεις, που στοχεύουν στον περιορισμό των παράνομων ροών αλλά και στην αυστηρή επιβολή της επιστροφής όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις παραμονής. Ενδεικτική της νέας γραμμής είναι η επισήμανση στο προοίμιο της πρότασης, όπου αναφέρεται ότι στόχος είναι να διασφαλιστεί η αποχώρηση από την Ένωση είτε με τη συναίνεση του ατόμου είτε με εξαναγκασμό, εφόσον αυτό απαιτείται, πάντα με σεβασμό στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση ενιαίων δικαστικών κανόνων για όλα τα κράτη-μέλη, με αποτέλεσμα μια απόφαση επιστροφής που εκδίδεται σε μία χώρα της Ένωσης να είναι άμεσα εκτελεστή σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Παράλληλα, επεκτείνεται η διάρκεια κράτησης των παράνομων μεταναστών από 18 σε 24 μήνες, ενώ το όριο αυτό μπορεί να παραταθεί απεριόριστα αν ο μετανάστης μεταφερθεί σε άλλο κράτος-μέλος. Επιπλέον, αυξάνεται και η χρονική διάρκεια της απαγόρευσης εισόδου στην Ε.Ε. για άτομα που εντοπίζονται να παραμένουν παράνομα: από τα πέντε χρόνια που ισχύουν σήμερα, το μέτρο θα φτάνει πλέον τα δέκα χρόνια.
Με θετική στάση αντιμετωπίζει η Ελλάδα τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σκλήρυνση της πολιτικής απέναντι στην παράνομη μετανάστευση. Όπως δήλωσε στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκης Βορίδης, η χώρα υποστηρίζει τις αλλαγές που προωθούνται και ετοιμάζεται να εναρμονιστεί με αυτές μέσα από το νέο νομοσχέδιο που πρόκειται να παρουσιάσει το υπουργείο εντός του Μαΐου. Ο υπουργός έθεσε ως απόλυτη προτεραιότητα τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και λειτουργικού συστήματος επιστροφών, που θα διασφαλίζει την υλοποίηση των αποφάσεων απέλασης με συνέπεια και χωρίς καθυστερήσεις. Παρά τη γενικότερη στήριξη στο ευρωπαϊκό σχέδιο, ο κ. Βορίδης εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με την προοπτική δημιουργίας «return hubs» εκτός των συνόρων της Ε.Ε., αφήνοντας να εννοηθεί ότι η εξωτερική ανάθεση της διαχείρισης των επιστροφών ενδέχεται να εγείρει ζητήματα πολιτικά και επιχειρησιακά.
