Το σύστημα πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης στην Ιθάκη βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, με τους κατοίκους και τη δημοτική αρχή να εκφράζουν έντονη ανησυχία και να ζητούν άμεσα μόνιμες λύσεις για τη στελέχωση των δημόσιων δομών υγείας του νησιού. Η ανησυχία εντείνεται όσο πλησιάζει η θερινή περίοδος και αναμένεται σημαντική αύξηση της τουριστικής κίνησης. Η απουσία βασικών ιατρικών ειδικοτήτων –και κυρίως παιδιάτρου– εντείνει την ανασφάλεια, ιδίως για την υγεία των παιδιών.
Από την 1η Ιανουαρίου 2025, το νησί έχει μείνει χωρίς κανέναν μόνιμο παιδίατρο. Όπως επιβεβαιώνει ο δήμαρχος Ιθάκης, Διονύσης Στανίτσας, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες για την κάλυψη της θέσης, δεν έχει βρεθεί ενδιαφερόμενος, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μένουν χωρίς ουσιαστική παιδιατρική φροντίδα. Η μόνη προσωρινή λύση προέρχεται από έναν ιδιώτη παιδίατρο, ο οποίος επισκέπτεται το νησί για 3-4 εφημερίες τον μήνα, μέσω σύμβασης έργου. Η κάλυψη αυτή, όμως, χαρακτηρίζεται ανεπαρκής για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Η καθημερινή υγειονομική φροντίδα του νησιού καλύπτεται βασικά από έναν παθολόγο, έναν καρδιολόγο και μια ιδιώτη καρδιολόγο. Ο δήμος έχει αναλάβει τη δωρεάν στέγαση των γιατρών που αναλαμβάνουν εφημερίες ή καλύπτουν έκτακτες ανάγκες, ωστόσο ο δήμαρχος τονίζει ότι αυτή η πρακτική δεν αρκεί. Όπως δηλώνει, το πρόβλημα είναι διαχρονικό και χρειάζεται σταθερές, θεσμοθετημένες λύσεις, καθώς το υπάρχον καθεστώς δεν προσφέρει καμία μακροπρόθεσμη ασφάλεια.
Μέσα σε αυτή τη δυσμενή κατάσταση, μια ομάδα εθελοντών παιδιάτρων από τη Θεσσαλονίκη προσπάθησε να δώσει προσωρινή ανάσα. Με επικεφαλής την παιδίατρο Όλγα Τζέτζη και τη στήριξη του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε διήμερη αποστολή στο νησί, κατά την οποία εξετάστηκαν περίπου 300 παιδιά. Η ομάδα περιλάμβανε ειδικότητες όπως παιδοενδοκρινολόγο, παιδοοφθαλμίατρο, παιδοαλλεργιολόγο και παιδοοδοντίατρο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα ιατρικών αναγκών και φανερώνοντας τη σοβαρή απουσία συστηματικής παιδιατρικής παρακολούθησης.
Κατά τη διάρκεια της δράσης εντοπίστηκαν περιστατικά άσθματος, αλλεργιών και σοβαρών οδοντιατρικών προβλημάτων, που μέχρι τότε είχαν μείνει αδιάγνωστα. Πραγματοποιήθηκε επίσης αξιολόγηση ψυχοκινητικής ανάπτυξης, η οποία αποκάλυψε την ανάγκη δημιουργίας υποστηρικτικών δομών για παιδιά με αναπτυξιακές ιδιαιτερότητες. Όπως ανέφερε η κα Τζέτζη, υπάρχει στο νησί μια εργοθεραπεύτρια που εργάζεται με αυταπάρνηση, όμως είναι μόνη της. Τόνισε την ανάγκη για πολυεπιστημονική ομάδα που θα παρέχει φυσιοθεραπείες, εργοθεραπείες και ψυχολογική υποστήριξη, μεταφέροντας και την αγωνία των γονιών ενός εφήβου στο φάσμα του αυτισμού για σταθερή δομή στήριξης.
Παρά την αξιόλογη συμβολή των εθελοντών, οι κάτοικοι και οι τοπικοί φορείς επαναλαμβάνουν ότι αυτή η βοήθεια, όσο ουσιαστική κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θεσμοθετημένη και μόνιμη στελέχωση του Κέντρου Υγείας. Σύμφωνα με ενημέρωση από το Υπουργείο Υγείας, εντός του Μαΐου αναμένεται προκήρυξη για την κάλυψη της θέσης του παιδιάτρου. Ωστόσο, επικρατεί σκεπτικισμός για το αν θα υπάρξει ενδιαφέρον, καθώς η εμπειρία δείχνει ότι οι απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές, ακόμα και με παροχή κινήτρων, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην προσέλκυση ιατρικού προσωπικού.
Καλοκαίρι με το καλοκαίρι, το ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται: ελλείψεις, αβεβαιότητα, προσωρινές λύσεις και μια αίσθηση εγκατάλειψης. Οι κάτοικοι αισθάνονται ότι το νησί τους εξαρτάται από την καλή θέληση και την αυταπάρνηση μεμονωμένων ανθρώπων, αντί για ένα αξιόπιστο και προβλέψιμο σύστημα υγείας. Με την τουριστική περίοδο να πλησιάζει, η ανάγκη για δράση είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Οι κάτοικοι της Ιθάκης –όπως και πολλών άλλων νησιών της χώρας– ζητούν απλώς αυτό που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: σταθερή, προσβάσιμη και ποιοτική δημόσια υγειονομική φροντίδα για όλους.
