Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από τεράστια τεχνολογική πρόοδο, αλλά και βαθιά ηθική κρίση. Ενώ οι κοινωνίες μετασχηματίζονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα συρρικνώνονται, η δημοκρατία αμφισβητείται και οι θεσμοί φαίνονται όλο και πιο ανίσχυροι απέναντι στην εξάπλωση αυταρχικών καθεστώτων. Η κυριαρχία του ισχυρού επιβάλλεται, συχνά με τίμημα το αίμα, τη θλίψη και την υποχώρηση της συλλογικής συνείδησης. Το πολιτικό ήθος μοιάζει πλέον είδος εν ανεπαρκεία.
Μέσα σε αυτό το σκοτεινό πλαίσιο, όμως, η ελπίδα δεν έχει σβήσει. Και αυτή η ελπίδα δεν είναι άλλη από την ηθική· τον θεμέλιο λίθο κάθε υγιούς κοινωνίας. Η ηθική, ως ύψιστη αρετή, μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως οδηγός για μια βαθύτερη και ουσιαστική αλλαγή, με επίκεντρο τον άνθρωπο. Το όραμα του Ρήγα Φεραίου, που έβλεπε τη δημοκρατία να εδράζεται σε συνειδητούς, υπεύθυνους πολίτες, είναι σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Πολίτες με ενδιαφέρον για τα κοινά, με έγνοια για τη συλλογική μοίρα και πολιτικό ήθος ως έκφραση πατριωτισμού.
Ο πολιτικός ουμανισμός του Ρήγα, που αναδείκνυε τις αρετές της πραότητας, της ανδρείας, της αλληλεγγύης και της συμπάθειας, αποτελεί διαχρονικό πρότυπο. Αυτές οι αξίες, βαθιά ριζωμένες στην κλασική ελληνική σκέψη και ενισχυμένες από την ηθική του χριστιανισμού, προσφέρουν ένα ισχυρό πνευματικό οπλοστάσιο για μια πολιτική αναγέννηση.
Σε αυτή τη συγκυρία, δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό. Ο κόσμος βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Η επιστροφή στην αρχαιοελληνική γραμματεία και τις υπερχρονικές αξίες της, σε συνδυασμό με τον κανόνα της αγάπης, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, μπορεί να δώσει το μέτρο για την ανασύνταξη μιας κοινωνίας που διψά για νόημα και προσανατολισμό.
Η αρετή, σύμφωνα με τον Ευάγγελο Παπανούτσο, είναι η ίδια η ευτυχία· μια κατάφαση της ελευθερίας και μια εσωτερική νίκη του ανθρώπου απέναντι στο ατομικό συμφέρον. Σε μια εποχή που οι ιδεολογίες έχουν καταρρεύσει και ο άνθρωπος έχει συχνά περιθωριοποιηθεί, η στροφή προς τον ανθρωπισμό δεν είναι πολυτέλεια — είναι αναγκαιότητα.
Είναι η ώρα για μια νέα ιδεολογία, θεμελιωμένη στον ανθρωπισμό, στην αλληλεγγύη, στη γνώση και στη βαθιά συνειδητότητα. Μια ιδεολογία που θα τοποθετεί τον άνθρωπο πάνω από συστήματα, μακριά από το συμφέρον, με πυξίδα την αρετή και την αλήθεια. Και αυτή είναι η αποστολή κάθε πνευματικού και υγιούς ανθρώπου: να αφυπνίσει τις συνειδήσεις, να αναδείξει τις χαμένες αξίες, να επαναφέρει τον άνθρωπο στην ιεραρχία του σημαντικού.
Η «κλεψύδρα» της εποχής μας έχει αρχίσει να αδειάζει. Η σύγχυση και η πνευματική μόλυνση απειλούν να θολώσουν κάθε προοπτική. Κι όμως, υπάρχει διέξοδος. Δεν είναι ουτοπία· είναι το βαθύτερο νόημα της ανθρώπινης παρουσίας στον κόσμο. Ένας πολιτισμός που θα στηρίζεται στην αξιοπρέπεια, στη δικαιοσύνη, στην ελευθερία, στην ηθική.
Και αυτός ο πολιτισμός δεν είναι μελλοντικός στόχος. Είναι η επιτακτική ανάγκη του παρόντος.
