Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχωρά σε μία συνολική και βαθιά μεταρρύθμιση του υγειονομικού συστήματος των Ενόπλων Δυνάμεων, εντάσσοντας τον σχεδιασμό του στον στρατηγικό χάρτη της «Ατζέντας 2030». Η πρωτοβουλία στοχεύει στην ουσιαστική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, ενισχύοντας την ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και την προσβασιμότητα του υγειονομικού μηχανισμού. Στην καρδιά της νέας προσέγγισης βρίσκονται έξι βασικοί πυλώνες παρέμβασης, που επανακαθορίζουν τις προτεραιότητες και θέτουν τις βάσεις για ένα σύγχρονο, ανθεκτικό και λειτουργικό σύστημα υγείας εντός των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι αποσπασματικές αλλά εντάσσονται σε ένα συνεκτικό σχέδιο εκσυγχρονισμού, που αναμένεται να επηρεάσει καθοριστικά την καθημερινότητα χιλιάδων στελεχών και να αναβαθμίσει συνολικά το επιχειρησιακό και κοινωνικό αποτύπωμα του στρατιωτικού υγειονομικού μοντέλου.
Στον πυρήνα της φιλόδοξης μεταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, η οποία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030», βρίσκεται ο ριζικός ανασχεδιασμός του υγειονομικού μοντέλου των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο σχεδιασμός θέτει έξι σαφείς και στοχευμένες προτεραιότητες, με σκοπό την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς το στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, την ενίσχυση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.
Πρώτος στόχος είναι η αναβάθμιση και διεύρυνση των υγειονομικών υπηρεσιών, ώστε να καλύπτουν πληρέστερα τις ανάγκες του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, ενισχύοντας την ποιότητα, την πρόσβαση και τη φροντίδα. Παράλληλα, δρομολογείται η αντικατάσταση του παρωχημένου μοντέλου λειτουργίας των στρατιωτικών νοσοκομείων. Η διοικητική και οικονομική αναδιάρθρωση τους στοχεύει στην αύξηση της πληρότητας, στη δημιουργία νέων πηγών εσόδων και στη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων, ώστε να επανεπενδύονται υπέρ των στελεχών.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ουσιαστική αναγνώριση του έργου των στρατιωτικών ιατρών, του νοσηλευτικού και παραϊατρικού προσωπικού. Το νέο πλαίσιο προβλέπει αναβαθμισμένες ευκαιρίες εκπαίδευσης, επαγγελματικής εξέλιξης και οικονομικής ανταμοιβής, δημιουργώντας συνθήκες αξιοπρέπειας και εξέλιξης για όσους υπηρετούν στην πρώτη γραμμή της υγειονομικής φροντίδας.
Απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί επίσης η ενίσχυση της διακλαδικότητας, ώστε να εξαλειφθούν στρεβλώσεις στην κατανομή του προσωπικού και να ενισχυθεί η λειτουργική ευελιξία μεταξύ των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Στο ίδιο πνεύμα εντάσσεται και η πρόβλεψη για τη δημιουργία σύγχρονων πρότυπων υγειονομικών και προνοιακών δομών, εστιασμένων στις ανάγκες των ευάλωτων ομάδων.
Τέλος, διατηρείται ενεργός και ενισχυμένος ο ρόλος του στρατιωτικού υγειονομικού στη στήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η συμμετοχή στρατιωτικών γιατρών σε δομές του ΕΣΥ, ιδίως στις ακριτικές περιοχές, η συνδρομή των στρατιωτικών νοσοκομείων στο σύστημα εφημεριών και η αξιοποίηση των μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων για επείγουσες αεροδιακομιδές, εντάσσονται σε μια ολιστική στρατηγική που συνδέει την εθνική άμυνα με την κοινωνική συνοχή και την υγειονομική ασφάλεια της χώρας.
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επανασχεδιάζει σε βάθος τη λειτουργία των Στρατιωτικών Νοσοκομείων, με στόχο τον πλήρη εκσυγχρονισμό, την οικονομική αυτοτέλεια και την αποδοτικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το νέο πλαίσιο εισάγει καθαρούς και διαφανείς κανόνες στη διαχείριση, προβλέποντας συγκεκριμένες κατηγορίες εσόδων και την υποχρεωτική εφαρμογή διπλογραφικού συστήματος. Ενισχύεται η λογοδοσία με την καθιέρωση ετήσιου οικονομικού ελέγχου από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων του Υπουργείου και την υποβολή χρηματοοικονομικών καταστάσεων, όπως προϋπολογισμοί και απολογισμοί. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η καθιέρωση ενιαίων διακλαδικών προμηθειών για το υγειονομικό υλικό, περιορίζοντας την αλόγιστη κατανάλωση και τις αλληλεπικαλύψεις.
Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα επέκτασης του ωραρίου λειτουργίας των Στρατιωτικών Νοσοκομείων, με αντίστοιχη αποζημίωση για το προσωπικό, ώστε να αυξηθεί η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών. Εισάγεται επίσης σύστημα κοστολόγησης των νοσοκομειακών πράξεων, που επιτρέπει τον εξορθολογισμό της οικονομικής διαχείρισης και επιταχύνει την αποπληρωμή των δαπανών. Απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη συνταγογράφηση και την προμήθεια φαρμάκων, ενώ θεσμοθετείται η διανυκτέρευση των Στρατιωτικών Φαρμακείων και η κατ’ οίκον διανομή φαρμάκων υψηλού κόστους για τα εν ενεργεία στελέχη και τις οικογένειές τους.
Η συνολική λειτουργία των Στρατιωτικών Νοσοκομείων εισέρχεται σε τροχιά διαρκούς αξιολόγησης, με την καθιέρωση διεθνών δεικτών ποιότητας στις παρεχόμενες υπηρεσίες. Μέσα από αυτό το πλέγμα ρυθμίσεων, διαμορφώνεται ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και οικονομικά βιώσιμο σύστημα υγειονομικής φροντίδας για τις Ένοπλες Δυνάμεις, ικανό να ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες απαιτήσεις του παρόντος και του μέλλοντος.
Μια σειρά από παρεμβάσεις φέρνει ουσιαστική βελτίωση και διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, στο πλαίσιο της ευρύτερης μεταρρυθμιστικής στρατηγικής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Για πρώτη φορά, θεσμοθετείται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής ιατρού από τα στελέχη, προσφέροντάς τους αυτονομία και ευελιξία στη διαχείριση της υγειονομικής τους φροντίδας. Παράλληλα, διευρύνεται σημαντικά το φάσμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, καθώς δίνεται η δυνατότητα παρακλινικών εξετάσεων και συνταγογράφησης φαρμάκων όχι μόνο σε δημόσια νοσοκομεία, αλλά και σε μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, ιδιωτικές κλινικές και ιατρεία.
Ενισχύεται η διακλαδική συνεργασία, καθώς επιτρέπεται πλέον η νοσηλεία και οι χειρουργικές επεμβάσεις στελεχών σε στρατιωτικά νοσοκομεία άλλου Κλάδου από αυτόν στον οποίο ανήκουν. Ιδιαίτερη τομή αποτελεί και η διεύρυνση της πρόσβασης στη Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών για όλους τους Έλληνες πολίτες, μετατρέποντάς την σε ένα πρότυπο ανοιχτής και κοινωνικά ευαίσθητης ιατρικής δομής.
Η μεταρρύθμιση απλουστεύει σημαντικά τις διαδικασίες έγκρισης και αποζημίωσης υγειονομικών δαπανών, διασφαλίζοντας ταχεία και χωρίς γραφειοκρατία εξυπηρέτηση για τα στελέχη και τις οικογένειές τους. Προβλέπεται επίσης κατ’ οίκον διανομή φαρμάκων υψηλού κόστους για όσους αντιμετωπίζουν αδυναμία μετακίνησης. Εξίσου σημαντικό είναι ότι τα στελέχη θα μπορούν πλέον να κατέχουν δελτίο ταυτότητας Έλληνα πολίτη παράλληλα με το υπηρεσιακό τους, δίνοντας λύση σε ένα πάγιο και διαχρονικό αίτημα του στρατιωτικού κόσμου.
Με στόχο την υποστήριξη της οικογενειακής ισορροπίας και την αποφόρτιση των στελεχών, θεσμοθετείται απαλλαγή από εργασία την επομένη 24ωρης διανυκτέρευσης, ενώ εισάγεται η εξ αποστάσεως αξιολόγηση από τις στρατιωτικές υγειονομικές επιτροπές, καταργώντας την υποχρεωτική φυσική παρουσία. Επιπλέον, προβλέπεται κάλυψη οδοιπορικών εξόδων για επεμβάσεις σε στρατιωτικά νοσοκομεία άλλης φρουράς, ελαφρύνοντας το οικονομικό βάρος των στελεχών.
Σημαντικές τομές προωθούνται και στη στρατολογική μεταχείριση των ΑμεΑ. Διευκολύνεται η χορήγηση ευεργετημάτων, όπως απαλλαγή ή μειωμένη θητεία, ενώ καταργείται ο παρωχημένος όρος «αδυναμία για κάθε εργασία» και αντικαθίσταται από το αναγνωρισμένο ποσοστό αναπηρίας 67% όπως πιστοποιείται από τα ΚΕΠΑ. Οι γνωματεύσεις των ΚΕΠΑ γίνονται πλέον αποδεκτές χωρίς επανεξέταση από στρατιωτικές επιτροπές, καταργώντας μια διαδικασία που συχνά προκαλούσε ταλαιπωρία και καθυστερήσεις.
Μέσα από αυτές τις ρυθμίσεις, το Υπουργείο επιχειρεί να μετατρέψει το σύστημα υγειονομικής φροντίδας των Ενόπλων Δυνάμεων σε ένα μοντέλο σύγχρονο, λειτουργικό και ανθρωποκεντρικό, με άμεσο θετικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των στελεχών και των οικογενειών τους.
Ένα πλήρες και στοχευμένο πακέτο μέτρων για την ουσιαστική ενίσχυση του Ιατρικού, Νοσηλευτικού και Παραϊατρικού προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων προωθεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, θέτοντας στο επίκεντρο την αναγνώριση της προσφοράς τους και τη δημιουργία σταθερού πλαισίου επαγγελματικής και επιστημονικής εξέλιξης. Εξασφαλίζεται η οικονομική αποζημίωση για εργασία εκτός τακτικού ωραρίου, ενώ διευρύνονται οι δυνατότητες συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα και αναβαθμίζεται η επιστημονική δραστηριότητα του προσωπικού.
Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζονται διαρθρωτικά προβλήματα που αφορούν στην εκπαίδευση, καλύπτοντας κενά στα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα μέσω της θεσμοθέτησης του ρόλου των μελών στρατιωτικού ερευνητικού προσωπικού. Παθογένειες του παρελθόντος, όπως η δυσανάλογη υπερσυγκέντρωση σε ειδικότητες – με χαρακτηριστικά παραδείγματα την ειδικότητα Στρατιωτικού Ψυχολόγου και Κτηνιάτρου – αντιμετωπίζονται με εξορθολογισμό, ώστε να υπάρξει ισορροπημένη κατανομή και κάλυψη πραγματικών αναγκών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενίσχυση της στελέχωσης των στρατιωτικών νοσοκομείων με προσωπικό που μέχρι πρότινος απασχολούνταν κυρίως σε διοικητικά καθήκοντα, απομακρυσμένο από την ιατρική πράξη. Εξετάζεται, επίσης, η δυνατότητα ιδιωτικής επαγγελματικής δραστηριότητας για Υγειονομικούς Αξιωματικούς, υπό προϋποθέσεις, προσφέροντας κίνητρα και εναλλακτικές διαδρομές καριέρας.
Με στόχο τη σταθεροποίηση του συστήματος και την κάλυψη κρίσιμων ειδικοτήτων, καθιερώνεται ο θεσμός της άγονης ιατρικής ειδικότητας, ενώ μειώνεται ο χρόνος αναμονής για την έναρξη ειδικότητας, επιταχύνοντας τις διαδικασίες και ενισχύοντας την ευελιξία στο σύστημα εκπαίδευσης. Παράλληλα, ιδρύεται νέα ειδικότητα Επαγγελματία Οπλίτη Διασώστη και οργανώνεται Σχολείο Εκπαίδευσης για τους Επαγγελματίες Οπλίτες Υγειονομικού, ενισχύοντας το επιχειρησιακό αποτύπωμα των δυνάμεων υγείας.
Τέλος, εξορθολογίζεται η στελέχωση των Βρεφονηπιακών Σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων, δίνοντας προτεραιότητα σε αξιωματικούς με σπουδές στις επιστήμες αγωγής και προσχολικής εκπαίδευσης, αναβαθμίζοντας με αυτόν τον τρόπο το επίπεδο φροντίδας και παιδαγωγικής υποστήριξης στις οικογένειες των στελεχών. Το νέο καθεστώς για το υγειονομικό προσωπικό συνιστά μια ουσιαστική μεταρρύθμιση με ξεκάθαρη στόχευση: τη στήριξη όσων βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της φροντίδας και την οικοδόμηση ενός υγειονομικού μηχανισμού υψηλής ποιότητας και επαγγελματισμού.
Σε μια καίριας σημασίας πρωτοβουλία, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχωρά στη δημιουργία και λειτουργία νέων πρότυπων υγειονομικών δομών, οι οποίες ενισχύουν τον επιχειρησιακό χαρακτήρα του στρατιωτικού υγειονομικού συστήματος και ταυτόχρονα τοποθετούν την κοινωνική ευαισθησία στο προσκήνιο. Κεντρική θέση κατέχει το Διακλαδικό Κέντρο Εκπαίδευσης Πολεμικού Τραύματος, το οποίο θα λειτουργεί με πλήρη εναρμόνιση προς τα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Στόχος του είναι η παροχή εξειδικευμένης και πιστοποιημένης εκπαίδευσης σε πρώτες βοήθειες πεδίου μάχης, αυξάνοντας την ετοιμότητα και την επιβιωσιμότητα στο πεδίο επιχειρήσεων.
Η αναβάθμιση της υγειονομικής φροντίδας δεν περιορίζεται στην επιχειρησιακή διάσταση αλλά αγγίζει και το πεδίο της κοινωνικής μέριμνας, με ειδική έμφαση σε ευάλωτες ομάδες. Προβλέπεται η λειτουργία εξειδικευμένου οδοντιατρείου για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ), στο οποίο θα παρέχονται υπηρεσίες με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου. Παράλληλα, ιδρύονται Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για ενήλικα ΑμεΑ, προσφέροντας αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και φροντίδας. Η πρόσβαση δεν περιορίζεται στα παιδιά των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά επεκτείνεται κατά 30% και σε παιδιά άλλων δικαιούχων, ενισχύοντας τον κοινωνικό αντίκτυπο της πρωτοβουλίας.
Στον ίδιο άξονα εντάσσεται η δημιουργία Διακλαδικής Μονάδας Φροντίδας Ηλικιωμένων για τους απόστρατους, με έδρα το ΝΙΜΙΤΣ, καθώς και η ίδρυση Κέντρου Ειδικής Φροντίδας Παιδιών, δομές που εξασφαλίζουν συνέχεια στη φροντίδα και μετά την ενεργό υπηρεσία. Για τις οικογένειες στρατιωτικών που έχουν μέλη με σοβαρές, δυσίατες ή ανίατες παθήσεις ή αναπηρίες, εισάγονται επιπλέον διευκολύνσεις στη φροντίδα και την καθημερινή διαχείριση. Παράλληλα, ενισχύεται θεσμικά το πλαίσιο απαλλαγών για ορισμένες κατηγορίες ατόμων με αναπηρία και συγγενών τους, με στόχο την ουσιαστική ανακούφιση από διοικητικά και υπηρεσιακά βάρη.
Οι νέες δομές και υπηρεσίες δεν αποτελούν μόνο μέτρα εκσυγχρονισμού. Εκφράζουν μια νέα αντίληψη για τον ρόλο του στρατού απέναντι στα στελέχη του και την κοινωνία, συνδέοντας την αμυντική ικανότητα με την υγειονομική ευαισθησία και την κοινωνική ευθύνη.
Στη μάχη κατά της κατακερματισμένης κατανομής προσωπικού και της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των Κλάδων, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας εφαρμόζει μια νέα, ενιαία στρατηγική ενίσχυσης της διακλαδικότητας στο στρατιωτικό υγειονομικό σύστημα. Βασικός πυλώνας αυτής της προσέγγισης είναι η θεσμοθέτηση διακλαδικής στελέχωσης στα μεγαλύτερα στρατιωτικά νοσοκομεία της χώρας – μεταξύ αυτών το 401 ΓΣΝΑ, το 424 ΓΣΝΕ, το 404 ΓΣΝ, το ΝΝΑ, το ΝΝΚ και το 251 ΓΝΑ.
Η νέα ρύθμιση επιτρέπει τη μετακίνηση ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού μεταξύ των Κλάδων, ώστε να καλύπτονται οι πραγματικές ανάγκες κάθε μονάδας, ανεξαρτήτως προέλευσης. Πλεονάζον προσωπικό σε συγκεκριμένες ειδικότητες μπορεί πλέον να αξιοποιηθεί σε νοσοκομεία άλλου Κλάδου, εξασφαλίζοντας καλύτερη ισορροπία και αποτελεσματικότητα στο σύνολο του υγειονομικού συστήματος.
Ταυτόχρονα, ανοίγει ο δρόμος για τη μετάθεση ιατρών από τα Σώματα Ασφαλείας – την ΕΛ.ΑΣ., την Πυροσβεστική και το Λιμενικό – σε στρατιωτικά νοσοκομεία, προσθέτοντας κρίσιμες ενισχύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και ενισχύοντας τη λειτουργική συνένωση των υγειονομικών υπηρεσιών σε εθνικό επίπεδο. Πρόκειται για μια παρέμβαση με σαφές επιχειρησιακό όφελος αλλά και ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα, καθώς ενισχύει τη συνεργασία, μειώνει τις ανισότητες στην κατανομή προσωπικού και αυξάνει την απόδοση των στρατιωτικών δομών υγείας.
