Η πρώτη φράση που ανακαλύφθηκε ποτέ και ήταν γραμμένη στη γλώσσα των Χαναανών αποδεικνύεται ότι είναι μια έκκληση για την εξάλειψη των ψειρών της γενειάδας.
Ανακαλύφθηκε στην περιοχή μιας αρχαίας πόλης στο Ισραήλ από μια ομάδα από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και το Southern Adventist University από το Τενεσί, η χτένα από ελεφαντόδοντο χρονολογείται πριν από 3.700 χρόνια.
Η επιγραφή στο ελεφαντόδοντο, που προέρχεται από έναν χαυλιόδοντα ελέφαντα, μεταφράστηκε ως «Μακάρι αυτός ο χαυλιόδοντας να ξεριζώσει τις ψείρες των μαλλιών και της γενειάδας».
Το αλφάβητο, το οποίο είναι πρόγονος πολλών σύγχρονων αλφαβήτων, επινοήθηκε γύρω στο 1800 π.Χ. και χρησιμοποιήθηκε από τους Χαναανίτες και αργότερα από τις περισσότερες άλλες γλώσσες στον κόσμο. Μέχρι πρόσφατα, δεν είχαν ανακαλύψει στο Ισραήλ καμία ουσιαστική Χαναανιτική επιγραφή, εκτός από δύο ή τρεις λέξεις εδώ κι εκεί—έτσι οι ερευνητές ονόμασαν το τεχνούργημα εκπληκτική ανακάλυψη.
Χρονολογείται γύρω στο 1700 π.Χ., η μικρή χτένα που ανακαλύφθηκε στο Tel Lachish—μια αρχαία πόλη των Χαναανιτών και των Ισραηλινών στην περιοχή Shephelah, στη νότια όχθη του ποταμού Lakhish.
«Αυτή είναι η πρώτη πρόταση που βρέθηκε ποτέ στη γλώσσα των Χαναναίων στο Ισραήλ. Υπάρχουν Χαναναίοι στην Ουγκαρίτ στη Συρία, αλλά γράφουν με διαφορετική γραφή, όχι με το αλφάβητο που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα», είπε ο καθηγητής Yosef Garfinkel . «Η επιγραφή είναι άμεση απόδειξη για τη χρήση του αλφαβήτου σε καθημερινές δραστηριότητες πριν από περίπου 3700 χρόνια. Αυτό είναι ένα ορόσημο στην ιστορία της ανθρώπινης ικανότητας να γράφει».
Τα γράμματα της επιγραφής ήταν χαραγμένα με πολύ ρηχό τρόπο. Ανασκάφηκε το 2017, αλλά τα γράμματα έγιναν αντιληπτά αργότερα κατά τη διάρκεια της μετεπεξεργασίας το 2022 από τη Δρ Madeleine Mumcuoglu.
Η χτένα έχει διαστάσεις μόνο 3,5 x 2,5 cm και έχει δόντια και στις δύο πλευρές. Αν και οι βάσεις τους είναι ακόμα ορατές, τα ίδια τα δόντια της χτένας είχαν σπάσει στην αρχαιότητα. Το κεντρικό τμήμα της χτένας είναι κάπως διαβρωμένο, πιθανώς από την πίεση των δακτύλων που κρατούν τη χτένα κατά τη διάρκεια της περιποίησης μαλλιών ή της αφαίρεσης ψειρών από το κεφάλι ή τα γένια. Η πλευρά της χτένας με έξι χοντρά δόντια χρησιμοποιήθηκε για να ξεμπλέξει κόμπους στα μαλλιά, ενώ η άλλη πλευρά, με 14 λεπτά δόντια, χρησιμοποιήθηκε για την αφαίρεση των ψειρών και των αυγών τους, όπως και σήμερα.
Υπάρχουν 17 Χαναανιτικά γράμματα στη χτένα. Έχουν αρχαϊκή μορφή—από το πρώτο στάδιο της εφεύρεσης της γραφής του αλφαβήτου. Σχηματίζουν επτά λέξεις στα Χαναανικά, που γράφουν: «Ας ξεριζώσει αυτός ο χαυλιόδοντας τις ψείρες των μαλλιών και της γενειάδας».
Το ελεφαντόδοντο ήταν ένα πολύ ακριβό υλικό και πιθανότατα εισαγόμενο αντικείμενο πολυτελείας. Καθώς δεν υπήρχαν ελέφαντες στη Χαναάν εκείνη τη χρονική περίοδο, η χτένα πιθανότατα προερχόταν από την κοντινή Αίγυπτο—δείχνοντας ότι ακόμη και άτομα υψηλής κοινωνικής θέσης υπέφεραν από ψείρες.
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε την ίδια τη χτένα για την παρουσία ψειρών στο μικροσκόπιο και τραβήχτηκαν φωτογραφίες και από τις δύο πλευρές. Στο δεύτερο δόντι βρέθηκαν υπολείμματα ψειρών, μεγέθους 0,5–0,6 mm. Οι κλιματολογικές συνθήκες του Lachish, ωστόσο, δεν επέτρεψαν τη διατήρηση ολόκληρων ψειρών της κεφαλής αλλά μόνο εκείνων της εξωτερικής μεμβράνης χιτίνης της ψείρας στο στάδιο της νύμφης.
Παρά το μικρό της μέγεθος, η επιγραφή στη χτένα, η οποία αποκρυπτογραφήθηκε από τον Δρ. Daniel Vainstub στο Πανεπιστήμιο Ben Gurion, έχει πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, μερικά από τα οποία είναι μοναδικά και καλύπτουν κενά και κενά στη γνώση μας για πολλές πτυχές του πολιτισμού του Η Χαναάν στην Εποχή του Χαλκού. Για πρώτη φορά, έχουμε μια ολόκληρη λεκτική πρόταση γραμμένη στη διάλεκτο που μιλούν οι Χαναανίτες κάτοικοι της Λαχές, επιτρέποντάς μας να συγκρίνουμε αυτή τη γλώσσα σε όλες τις πλευρές της με τις άλλες πηγές για αυτήν. Δεύτερον, η επιγραφή στη χτένα ρίχνει φως σε ορισμένες μέχρι τότε κακώς επιβεβαιωμένες πτυχές της καθημερινότητας της εποχής, της περιποίησης μαλλιών και της αντιμετώπισης των ψειρών.
Τρίτον, αυτή είναι η πρώτη ανακάλυψη στην περιοχή μιας επιγραφής που αναφέρεται στο σκοπό του αντικειμένου πάνω στο οποίο γράφτηκε, σε αντίθεση με τις αφιερωτικές ή ιδιοκτησιακές επιγραφές σε αντικείμενα. Επιπλέον, η ικανότητα του χαράκτη στην επιτυχή εκτέλεση τέτοιων μικροσκοπικών γραμμάτων (πλάτους 1–3 mm) είναι ένα γεγονός που από εδώ και στο εξής θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε προσπάθεια περίληψης και εξαγωγής συμπερασμάτων σχετικά με τον γραμματισμό στη Χαναάν, στην Εποχή του Χαλκού.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Jerusalem Journal of Archaeology.
ΠΗΓΗ goodnewsnetwork
